Cevap:
Ünsüz Sertleşmesi(Benzeşmesi)
Türkçede ünsüz harfler
sert sessiz harfler
ve
yumuşak sessiz harfler
olmak üzere ikiye ayrılır.
Türkçedeki
sert sessiz harfler şunlardır: "f,s,t,k,ç,ş,h,p"
. Bu harfleri
FıSTıKÇı ŞaHaP
olarak da kodlayabiliriz. "f,s,t,k,ç,ş,h,p" harfleri dışında kalan
"b,c,d,g,ğ,j,l,m,n,r,v,y,z" harfleri ise yumuşak ünsüzlerdir.
Bu bilgileri öğrendikten sonra Ünsüz Sertleşmesi ve Ünsüz Yumuşaması konularınkonularını daha iyi anlayacağız.
Eğer bir
kelimenin sonunda "f,s,t,k,ç,ş,h,p" sert sessiz harflerinden biri varsa
ve sert sessiz harflerden biriyle biten
bu kelimeye "c,d,g" yumuşak ünsüz harflerinden biriyle başlayan bir ek getirilirse, "c,d,g" yumuşak ünsüzleri sertleşerek "ç,t,k" ünsüzlerine dönüşür.
Yani yumuşak ünsüzle başlayan ek, kendisinden önceki sert ünsüzle biten kelimenin sonundaki harf gibi kendisini sertleştirir. İşte buna "Ünsüz Sertleşmesi (Benzeşmesi)" diyoruz.
Ünsüz Sertleşmesi ile ilgili şu örneklere bakalım:
gözlük -
d
e = gözlük
t
e
çiçek -
c
i = çiçek
ç
i
çalış -
g
an = çalış
k
an
bit -
g
i = bit
k
i
Ünsüz Yumuşaması (Ünsüz Değişimi)
"p,ç,t,k" sert ünsüzlerinden biriyle biten bir kelimenin sonuna ünlü bir harf ile başlayan bir ek getirildiğinde , kelimenin sonunda "p,ç,t,k" sert ünsüzleri yumuşayarak "b,c,d,g(ğ)" yumuşak ünsüzlerine dönüşür.
Ünsüz Yumuşaması(Ünsüz Değişimi) ile ilgili şu örneklere bakabiliriz:
kita
p
- ı = kita
b
ı
ağa
ç
- a = ağa
c
a
kana
t
- ı = kana
d
ı
ahen
k
- i = ahen
g
i
Bu soruyla ilgili olarak
https://eodev.com/gorev/12046020
bağlantısından da ses olayları konusunda yardım alabilirsin.
