Açıklama:
İşçi Hakları Nelerdir?
İşverenlerin yükümlülükleri ve işçilerin hakları konularındaki genel düzenleme bilindiği üzere İş Kanunu ve hüküm bulunmayan hallerde ise 6098 Sayılı Borçlar Kanunudur. 4857 sayılı İş Kanununda, 5510 Sayılı Kanunda, Borçlar Kanununda ve genel olarak iş mevzuatının bütününde işverenlerin yükümlülükleri gösterilmiştir.
İşçinin borçlarının yanında işverenlerin yükümlülükleri doğal olarak daha geniş ve ayrıntısı ile açıklanmıştır.
İşverenin Ücret Ödeme Borcu
( 6098 S. K. 401 – 412. Maddeleri ve 4857 S.K. 32. Ve devamı maddeleri) Ücret Ödeme Borcu ve ücret kalemleri ayrı bir başlıkta ayrıntısı ile inceleneceğinden bu paragrafta sadece başlıklarını vermekle yetineceğiz.
Fakat şunu ifade etmek isteriz ki işçinini bütün emeği ay sonunda eline tam ve doğru bir şekilde hesap edilmiş ücreti için işverene bırakılmaktadır.
Bu nedenle yasa tarafından da ücretin gününde ödenmemesini işçinin haklı fesih hali olarak kabul edilmiştir.
Ücret ile ilgili tüm ayrıntılar için başlıklı bölümü okuyabilirsiniz.
Ücret
Fazla Mesai
Ulusal Bayram ve Genel Tatil Ücreti ( UBGT)
Hafta Tatili Alacağı
Yıllık İzin Alacağı
Prim Alacağı ( Sözleşme, Tis ve şirket uygulaması varsa )
Asgari Geçim İndirimi Alacağı
Yemek Ücreti ( Sözleşme, Tis ve şirket uygulaması varsa )
Yol Ücreti ( Sözleşme, Tis ve şirket uygulaması varsa )
İşveren Hakları Nelerdir?
4857 sayılı İş Kanunu işçinin ve işverenin hak ve yükümlülükleri konusunu özel kanun olması nedeniyle kanununun tamamına dağıtmış ise de işçinin borçları Borçlar Kanunun 395- 400. maddeleri’ nde gösterilmiştir.
Bizzat çalışma borcu :
( 395. Madde)
Genel kural işçinin yüklendiği işi bizzat yapmasıdır.
Özen ve sadakat borcu :
( 396. Madde)
İşini özenle yapmak ve işverenin haklı menfaatinin korunmasında sadakatle davranmalıdır.
İşverene ait makineleri, araç ve gereçleri, teknik sistemleri, tesisleri ve taşıtları ve kendisine teslim edilmiş olan malzemeyi özenle ve usulünce kullanmakla yükümlüdür.
Hizmet ilişkisinin devamı süresince, bir ücret karşılığında üçüncü kişiye hizmette bulunamaz ve özellikle kendi işvereni ile rekabete girişemez.
İşçi işverene ait özellikle üretim ve iş sırları gibi bilgileri gizli tutmakla yükümlüdür. Ve bu bilgileri haksız rekabet oluşturacak şekilde kendisi için de kullanamaz.
Teslim ve hesap verme borcu :
( 397. Madde )
Üçüncü kişiden işveren için aldığı şeyleri ve özellikle paraları derhâl ona teslim etmek ve bunlar hakkında hesap vermekle yükümlüdür.
İşin görülmesinden doğan şeyleri işverene en kısa zamanda teslim etmekle yükümlüdür.
Fazla Çalışma Borcu :
( 398. Madde )
Normal süreden daha fazla çalışmayı gerektiren bir işin yerine getirilmesi zorunluluğu doğar ise ve çalışamamasını mahzur gösterek nedenleri yok ise fazla çalışma yapmak zorundadır.
Düzenlemelere ve Talimata Uyma Borcu :
( 399. Madde )
Dürüstlük kurallarına aykırı olmamak kaydı ile, işin görülmesi ve işçilerin işyerindeki davranışlarıyla ilgili genel düzenlemelere ve özel talimatlara uymak zorundadır.
İşçinin Kusurundan Sorumluluğu :
( 400. Madde )
İşçi, işverene kusuruyla verdiği her türlü zarardan sorumludur. Fakat sorumluluğun tayinin objektif ve subjektif durumların tamamı değerlendirilir.
İşçinin İş Sağlığı Ve Güvenliği Tedbirlerine Uyma Borcu :
( 6098 S.K. 399. Madde, 6331 S.K. 19. Madde )
İşveren ve işveren adına hareket eden kişilerce belirlenen kurallara uymak zorundadırlar.
Umarım yardımcı olabilmişimdir iyi derslerrr
